Paterico, inspirerend en indrukwekkend
- Door Fred
- juni 22, 2024
- 14:14
Begin juni mocht Thim Vernooij namens NCS deelnemen aan een door Le Vin en Direct georganiseerde Masterclass bij restaurant Benjamin de Host te ‘s Hertogenbosch. Aanleiding was de uitbreiding van het assortiment met een nieuwe en zeer bijzondere wijn: de Paternico van Gian Luca Mazzella. Hoewel deze introductie op zich al meer dan de moeite waard was, zorgde Le Vin en direct dat er nog meer te beleven viel met indrukwekkende wijnen van andere Italiaanse tophuizen uit hun assortiment: Grattamacco, Roberto Voerzio en Poggio di Sotto.
Mazzella
Zoals aangegeven, de focus lag op de introductie van de Paternico, de enige wijn die Gian Luca Mazzella maakt. Zoals Fred Nijhuis beaamde (hij was enkele weken geleden als eerste ter wereld ter plaatse met leden van de Verenigde Vinologen Nederland), was Mazzella was vroeger een collega-journalist, hoewel hij voor die tijd als actief was als wijnmaker; zijn allereerste wijn was een Duitse Riesling in 1993. Hij besloot zich echter definitief op het maken van wijn te richten en deed dat de afgelopen jaren in diverse landen en regio’s. Al die tijd bevreemde het hem dat er in het zuiden van Italie amper icoonwijnen te vinden zijn. Niet bang voor een ‘uitdaging’ besloot hij om de lat op het hoogste niveau te leggen met een wijn die vooral bekend staat om zijn brute kracht: de Taurasi.
Paterico
In de relatief koele heuvels in de regio Irpinia in Campania zag hij mogelijkheden om een wijn te maken die zich met elke andere Italiaanse topwijn kan meten. Hij wist 3,5 hectare aan wijngaarden met oude stokken Aglianico te bemachtigen en pachtte er nog eens 2,5. Vooral de oude wijnstokken maken indruk. Als statige, soms meer dan 100 jaar oude, bijna mythische wezens, spreiden ze hun vier zijtakken ver in alle windstreken uit om al het goede van het terroir te omarmen. Het rendement van deze oude wijnstokken is al laag, maar om de allerhoogste kwaliteit te garanderen, oogst Mazzella slechts 1000 liter per hectare, absurd laag. Dat de kwaliteit zeer hoog is, heeft ook te maken met het feit dat de wijngaarden op zo’n 530 meter hoogte liggen, bijna 200 meter hoger dan gebruikelijk is in de regio. Het is hier (vooral ’s nachts) duidelijk koeler, waarbij de zuidelijke expositie met veel zon toch voor een maximale rijping van de druiven zorgt. Ook al oogst Mazzella laat tot zeer laat (de druiven werden in 2019 pas op 18 november geplukt), de Aglianico is hier nooit overrijp en ook daarom weet Gian Luca de doorgaans brute kracht tot elegantie te transformeren.
Vinificatie
Om het pure karakter van zijn Aglianico te benadrukken, worden de trossen ontsteeld, koestert hij een spontane vergisting van 3 tot wel 4 weken en wordt de wijn niet machinaal geperst. Mazzella gebruikt alleen het sap dat onder het eigen gewicht van de massa vrijkomt en gunt de wijn daarna een weking van enkele maanden, veel langer dan gebruikelijk is. In 2019 nam de weking 3 maanden in beslag, in 2020 nog altijd 55 dagen. Ook de malolactische gisting vergt geduld, deze komt meestal pas in augustus van het jaar na de oogst op gang, wederom uniek in de regio. Voor de rijping kiest Mazella voor een lagering van 3 tot 4 jaar in vaten van 20 tot 45 hl, met zeer dikke wand en niet getoost. Alle keuzes hebben eigenlijk maar één minder aantrekkelijke consequentie: de productie was in 2019 slechts 3000 flessen en blijft in de toekomst beperkt tot maximaal 5000 flessen. Als ”minder beperkt” is zijn prijs aan te merken, want Paterico staat inmiddels te boek als de duurste wijn uit het zuiden van Italie. Of de wijn dat waard is? Vergelijkingen met Mouton en (zeker) Ornellaia uit hetzelfde jaar toonden aan dat er bij de Paterico beslist (wel?) sprake is van een begrijpelijke prijs-kwaliteit verhouding.
Thim Vernooij proefde de volgende wijnen, allen uit 2019:
- Poggio di Sotto Rosso di Montalcino
Elegante rode wijn met mooie fruitrijke aroma’s, zachte tonen van cederhout en een subtiele kruidigheid; beter dan menig Brunello. - Poggio di Sotto Brunello di Montalcino
Een ware sensatie in het glas door aroma’s van zoete kersen, bramen, specerijen en warme houttinten die de souplesse van de wijn benadrukken. Een prima wijn voor bij een mooi stuk rood vlees. - Grattamacco, Bolgheri Superiore
Een Bordolese wijn maar dan uit Bolgheri, gebaseerd op 65% Cabernet Sauvignon en 20% Merlot. Voeg hier 15% sangiovese aan toe en je hebt een prachtige wijn. Aroma’s van donker rijp fruit, mooie zuren, goed in balans. Eén van de beste wijnen uit de regio. - Roberto Voerzio, Dolcetto d’Alba
Aangename wijn van Roberto Voerzio met florale aroma’s en prettige fruittinten van aardbei en pruim. Uiterst prettige wijn. - Roberto Voerzio, Langhe Nebbiolo
Zeer doordrinkbaar door zijn prima balans, elegante tanninestructuur, fruitige aroma’s en verfijnde zuren. - Roberto Voerzio, Barolo Comune di La Morra
Een mooi glas dat wint aan sensatie naarmate hij meer lucht krijgt. Rijke, donkerrode kleur, aardse tonen en donker fruit met rijpe tannine en mooie zuren. Nu al een zekere toegankelijkheid, maar met de belofte om nóg beter te worden. - Roberto Voerzio, Barolo La Serra;
Een klasse apart. Een Barolo, met een even verfijnde als doortastende structuur en veel smaak. Een waar genot en perfect voorbeeld van de finesse van een grote Barolo. Geeft zijn potentieel langzaam maar zeker bloot en belooft veel voor de toekomst. - Mazzella, Paterico, Taurasi 2019
Wow! Diepe, robijnrode kleur, met in de neus nu nog wat ingetogen aroma’s van vooral kers, donkere chocolade en pruimen, eikenhout, leer en laurier. Tannine is stevig, maar volledig versmolten met het hout en de zuren zorgen voor veel fraîcheur en nog meer spanning. Heel puur met een enorme lengte. Laat de Mouton die er als referentiewijn naast werd geschonken achter zich. De Ornellaia 2019 die Fred Nijhuis op het domein proefde naast deze wijn werd zelfs volledig overklast. Dit belooft wat voor later. - Mazzella, Paterico, Taurasi, 2020
Een wijn met misschien nog wel meer potentieel. Nu nog zeer jong (de wijn is nog niet op markt) en intenser van smaak met massa’s kersenfruit, wat mint, mooi verweven hout en iets zachtere tanninestructuur en aangenaam frisse zuren. Zijn elegantie is opmerkelijk, iets wat men doorgaans niet verwacht van een Taurasi. Gian Luca Mazzella laat een weinig bekende kant van Taurasi zien en verlegt daarmee de grenzen in de regio. Inspirerend en indrukwekkend.
* In dit artikel enkele aanvullingen van Fred Nijhuis die het domein enkele weken geleden bezocht.
Voor meer informatie:
– Gian Luca Mazzella – Società agricola S.s.
– Le Vin en direct – De wijnimporteur met passie (vin-direct.nl)
